Hơn 200 phạm nhân ngoại quốc được học tiếng Việt tại trại giam Thủ Đức

Vượt qua rào cản ngôn ngữ

Trại giam Thủ Đức (huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận) đang quản lý, giam giữ hơn 6.000 ph???m nhân, trong đó có 200 ph???m nhân là người n??ớc ngoài, gồm 21 quốc tịch. Trong đó, đa số ph???m nhân người n??ớc ngoài đều phạm tội lần đầu. Tuy nhiên tính chất và mức độ phạm tội đa dạng phức tạp (phần lớn phạm các tội về ma túy, xâm phạm sở hữu, lừa đảo...). Đây cũng là địa điểm duy nhất đang giam giữ ph???m nhân người n??ớc ngoài ở các tỉnh phía Nam.

Để quản lý và giáo dục người n??ớc ngoài trong trại giam là một vấn đề không dễ thực hiện. Rào cản lớn nhất là ngôn ngữ, phần lớn các tù nhân người n??ớc ngoài tại đây không biết tiếng Việt. Trong khi, tỉ lệ cán bộ trại giam có thể nói lưu loát tiếng Anh chỉ chiếm khoảng 30%.

Nhằm giúp cho các ph???m nhân người n??ớc ngoài tiếp cận dễ hơn với ngôn ngữ, văn hóa Việt Nam, có điều kiện cải tạo tốt, trại giam Thủ Đức đã mở các lớp học tiếng Việt hàng ngày. Các ph???m nhân với nhiều quốc tịch từ Nigeria, Malaysia, Nga, Trung Quốc…đều được học chung một lớp với ngôn ngữ giảng dạy bằng tiếng Anh. Tại đây, các ph???m nhân được tập phát âm tiếng Việt, nghe gi??i nghĩa các từ, cụm từ tiếng Việt, học ngữ pháp...

Những cán bộ trại giam “đứng lớp” được ưu tiên là những người có thể phát âm lưu loát tiếng Anh, đồng thời có khả năng diễn đạt ngữ nghĩa để ph???m nhân hiểu. Rất nhiều ph???m nhân n??ớc ngoài thông qua những lớp học này đã sử dụng thành thạo tiếng Việt.

Ph???m nhân thông thạo 6 thứ tiếng

Mohd Hafiz Gomez (52 tuổi, quốc tịch Malaysia) là một trong những người đã “luyện” thành công tiếng Việt trong thời gian chấp hành án tại trại giam Thủ Đức. Gomez là một người nổi tiếng khi tự học mà có thể nói được tới 6 thứ tiếng như tiếng Anh, Malay, Ấn Độ, Indonesia, tiếng Hoa, tiếng Việt. Trong đó, tiếng Việt được Gomez tự học trong mấy năm đầu thụ án tại Trại giam Thủ Đức. Gomez chia sẻ, chính thời gian ở trại, ông ta đã có được tình yêu rất đẹp với một phụ nữ người Việt (cũng là một ph???m nhân, đã hết án từ tr??ớc đó) và hai người thề hẹn sau khi ông ta ra trại sẽ làm đám cưới.

"Tr??ớc khi bị bắt, tôi đã có vợ và hai con gái nhưng đã ly dị vợ rồi. Thực sự mà nói là tôi biết mình vận chuyển ma túy, nhưng có lẽ lúc đó do tôi còn trẻ, tính bốc đồng, chỉ vì số tiền công nhỏ nhoi nhưng tôi vẫn đồng ý làm theo những gì họ yêu cầu để cuối cùng phải chịu hậu quả vô cùng nặng nề với mức án chung thân như vậy", Gomez cay đắng nói.

Những ngày đầu ở trại giam, Gomez tự nhận: "Thời gian đầu, tôi chán nản nên rất cứng đầu, không chấp hành nội quy trại giam, không chịu lao động cải tạo, bởi bản tính của tôi tr??ớc đó chẳng chịu nghe ai cả. Nhưng sau một thời gian, tôi đã thay đổi gần như hoàn toàn".

Lý do khiến ông ta thay đổi chính là môi trường trại giam khá cởi mở và nhất là sự đối xử đầy tình người của cán bộ Trại giam Thủ Đức với ph???m nhân. "Tôi rất nhớ khoảng thời gian ông Đình (Trung tướng Hồ Thanh Đình- Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục, trường giáo dưỡng) làm ở trại giam này, ông ấy là người rất vui vẻ, cởi mở, tình cảm, luôn giúp đỡ, tạo điều kiện cho những ph???m nhân n??ớc ngoài như chúng tôi", Gomez cho hay.

Hơn 10 năm chấp hành án ở đây, Gomez bảo rằng, điều khiến ông ta yên tâm cải tạo để có ngày được trở về là ph???m nhân được đối xử tử tế, hầu như các ph???m nhân không bị giam nhiều mà có thể ra ngoài phòng giam. Sáng được dậy ra ngoài tập thể dục, rồi ăn uống, đi lao động phù hợp với sức khỏe và mong muốn cá nhân.

Điều kiện ăn ở sạch sẽ, tươm tất, quanh phòng giam có trồng cây xanh được cắt tỉa gọn gàng, phòng ốc thì sơn sửa sạch sẽ, nhà vệ sinh được các ph???m nhân thay phiên nhau trực rất sạch sẽ. "Mẹ và em tôi có qua Việt Nam vào trại thăm tôi, tận mắt nhìn thấy mọi thứ trong trại, bà ấy tỏ ý hoàn toàn yên tâm. Bà còn bảo tôi rằng con cứ yên tâm chấp hành án cho tốt, chứ mẹ thấy mọi thứ ở đây quá ổn rồi", Gomez kể lại.

Dạy tiếng Việt cho ph???m nhân n??ớc ngoài là một trong những ưu tiên lớn

Vào trại năm 2013, nữ ph???m nhân Preeyang (29 tuổi, quốc tịch Thái Lan) kiên trì suốt 7 năm qua với việc học tiếng Việt.

“Ở đây, chúng tôi có các lớp học tiếng Việt cho người cơ bản và lớp cho người nâng cao. Tôi bắt đầu học tiếng Việt từ khi nhập trại (năm 2013) và coi đó là thú vui của mình cho đến tận bây giờ. Vì tôi có thể nói tiếng Anh khá tốt, nên cũng thường hướng dẫn cho các ph???m nhân khác, để họ có thể hiểu tiếng Việt nhanh hơn”.

Preeyang cho rằng, việc học tiếng Việt trong trại giam rất có lợi. Bởi ngoài việc có thể giao tiếp tốt hơn với quản giáo, việc thông thạo tiếng Việt có thể mang đến những cơ hội việc làm cho cô trong tương lai. “Biết đâu sau khi ra tù, tôi có thể ở lại Việt Nam sinh sống và làm việc” – Preeyang cười.

Theo Ban Giám thị trại giam Thủ Đức, việc dạy tiếng Việt cho ph???m nhân n??ớc ngoài là một trong những ưu tiên lớn. Nhờ đó mà các ph???m nhân n??ớc ngoài dễ tiếp thu các chủ trương của Nhà nước, cải tạo tốt hơn.

Thượng tá Phạm Thị Minh Hải, Phó Giám thị trại giam Thủ Đức cho biết: “Việc giáo dục thường xuyên, dạy tiếng Việt cho người n??ớc ngoài được Ban giám thị trại giam hết sức quan tâm. Trong thời gian qua, trại đã mở các lớp dạy tiếng Việt cho hơn 60 lượt ph???m nhân người n??ớc ngoài. Nhiều ph???m nhân n??ớc ngoài tiếp thu tốt và sau một thời gian, có thể giao tiếp bằng tiếng Việt. Ngoài ra, đơn vị cũng chủ động in ra tiếng Anh các tài liệu cần thiết như: Nội quy cơ sở giam giữ, tiêu chuẩn thi đua chấp hành án phạt tù giúp cho ph???m nhân hiểu biết và thực hiện trong quá trình cải tạo”.